Tutelaris - (instrumenta tutelaria) 27.7.8.1; (tutel. causa) 12.3.4 pr.

Tutor - см. tutela

Tutus; tuto - (facere, quo minus iudicia tuto exerceantur) 48.6.10 pr.; (tuto red-

dere) 46.3.82; (ipso iure tutus adversus exactionem) 44.5.1.7; 21.2.29.1; (tutus (adversus aliquem) exceptione) 4.2.14 pr.; 4.2.14.11; 12.6.26.3; 30.28 pr.; 44.4.12; 46.2.4; (quo tutiore loco sit, qui con­trahit, de rato solet stipulari) 46.8.12; (litem contestando in tutum redigere actiones) 40.12.24 pr.; (curare, ut, quod in obligationem deduximus, tutius nobis debeatur) 44.7.1.8; (non minus iustius esse quam tutius) 50.17.192.1; (tutius facere, si) 5.2.32.1; 27.9.7.1

Tympanum - 19.2.19.2; 34.2.32.9 Tyrannus - 42.4.7.4

Tyrus - (Tyriorum colonia, civitas)

50.15.1 pr.; 50.15.8.4

U

Uber - (nutricia eo usque producemus, quoad infantes uberibus aluntur) 50.13.1.14; (plenis uberibus venire oves) 41.1.48.2

Uber-(uber annus) 19.2.15.4; (dos) 23.4.4; (fundus uberiore reditu) 23.3.85; (mi­nus uberes proventus) 47.11.6 pr.; (mer­ces uberior) 19.2.8; (uberius legatum) 35.2.88.3; 40.5.24.16; (scriptura ube­rior) 50.16.217 pr.; (uberior actio) 15.3.1.2; (uberrimum legatum) 31.54

Ubertas - 19.2.15.4; 36.2.26 pr.

Udo-34.2.25.4

Ulcisci; ultio - (ulc. necem, mortem tes­tatoris; ultio necis testatoris, ulcio do­mini) 29.5.3.17; 29.5.6.2; 29.5.15; (non ad rem familiarem, magis ad ul­tionem pertinere) 47.12.6

Ulcus-21.1.4.6

Ulpianus (Domitius) - 19.1.43;

50.15.1 pr.

Ultimus - (ultimum vitae tempus) 24.1.11.9; 40.7.13 pr.; (ult. iudicium, ult. volun­tas) 5.2.19; 35.1.6 pr.; (ultimum sup­plicium) см. supplicium; (ab eiusdem ultimi genitoris sanguine proficisci)

50.16.195.4

Ultio - CM. ulcisci

Umbilicus - Const. Tanta, 5

Umbra-33.7.12.16; 43.27.1.8 Umbria-32.41.2 Umerale - 49.16.14.1 Umor-8.2.19; 19.2.57; 21.1.14.4 Uncia - (ex uncia heredem scribere, in­

stituere) 32.103.2; 36.1.80.2; 37.5.5.1; (unciae usurae) 26.7.47.4

Unciarius heres - 30.34.12

Unctor - см.

Unda - 14.2.4.2

Unguere; unguentum; unguentaria vasa - 9.2.9.1; 34.2.21.1; 34.2.25.10; 34.2.25.12

Unicus - 50.16.40.3; 50.16.162 pr.

Unio - 34.2.5-6

Unire - (domus imita contextu aedifi­ciorum) 39.2.15.13

Unitas - (non coalescere nec unitatem cum terra facere) 39.2.9.2; (unitate maioris partis consumi brachium statuae iunc­tum) 6.1.23.5

Universaliter - (universal, uno pretio ve­nire) 18.1.35.6

Universitas - 1.8.1-2pr.; 1.8.6.1; 3.4.2; 3.4.7.1; (si universitas ad unum redit... posse eum convenire et conveniri, cum ius omnium in unum recciderit et stet nomen universitatis) 3.4.7.2; (magister universitatis) 46.8.9; (municipes vel ali­qua univ.) 3.4.2; (decuriones vel aliae universitates) 3.4.7.2 init.; (separatis corporibus, ex quibus aedes constant, universitas aedium intellegi non po­terit) 41.3.23 pr.; (an eo ipso, quo(d) universitas aedificii [longo tempore] capta est, singulae quoque res, ex quibus constabat, captae essent) 41.1.7.11; (per se tegulae non possidentur, sed cum universitate aedificii) 43.24.8; (univer­sitas fundi possidetur, non singulae partes) 41.4.2.6; (partem non separatim possidere, sed universitati prioris fundi adiungere) 31.10; (portionem meam possidere malo, cum universitatem (fun­di) emere non possim) 10.2.30; (terri­torium est universitas agrorum intra fines cuiusque civitatis) 50.16.239.8; (gregis vel armenti vel equitii, i.e. univer­sitatis usus fructus legatus est) 7.1.70;

(hereditas, peculium castrense vel alia univers.) 5.3.20.10; (quod diximus ipso iure dotem impensis minui, non ad singula cotpora, sed ad universita­tem erit referendum) 33.4.1.4; (univer­sitatis cuiusque successio) 37.1.3 pr.; 50.16.208; (ad universitatem venire iure successionis) 48.20.7 pr.; (ex universi­tate bonorum soluta legata) 29.1.18 pr.; (emptor universitatis) 5.3.13.8; 36.1.17.2; (post actiones, quae de universitate pro­positae sunt, subicitur actio singularum rerum petitionis) 6.1.1 pr.; (per univer­sitatem transire [ad heredem]) 41.1.62; (centum solutis ex universitate) 13.4.10; (non interest, utrum uno pretio opus an in singulas operas collocatur, si modo universitas consummationis ad conduc­torem pertinuit) 19.2.51.1

Universus - (univ.

50.17.160.1

Urbanicianus - (urbaniciani milites) 4.6.35.4 Urbanus - (urbanae habitationes) 2.14.4 pr.;

(urbana aedificia) 30.39.1; 50.16.211; (via urbana) см. msticus; (urbanum praedium) 8.4.1 pr.; 18.1.59; 20.2.4; 50.16.198; (servitutes praediorum ur­banorum) 8.2 tit.; (urbana penus, supel­lex; urbanum ministerium; urbana fa­milia, mancipia; urbani servi) 31.65 pr.; 32.60.1; 32.99 pr.; 32.99.1-4; 33.9.4.5;

33.10.12; 50.16.166 pr.; (praetor ur­banus) 1.2.2.27; (praetores, qui urbanis rebus praesunt) 1.2.2.32; (urbanae co­hortes) 27.1.8.9

Urbare - елі. urbum

Urbicus - (urbica ministeria) 33.9.4.5; (urbica negotia administrare) 26.7.51; (seivi piscatores, qui urbicis rationibus expungebantur) 33.7.27 pr.; (urbicae tutelae) 27.1.8.9; (penus urbico usui des­tinata) 33.9.4.5; (viae urbicae) 43.8.2.24; (edictum urbicum) 7.7.4 inscr.; (urbi­cam procurationem beneficio principis adipisci) 4.4.11.2

Urbs - 1.2.2.27; 50.16.147; 50.16.154; 50.16.239; (praefectus urbis, urbi) см. praefectus; («urbis» appellatio muris, «Romae» autem continentibus aedifi­ciis finitur) 50.16.2 pr.; 3.3.6; 33.9.4.4; («urbs» est «Roma», quae muro cinge­retur) 50.16.87; (urbem egredi) 1.16.1;

1.16.2 pr.; 40.2.17; (terminos urbis exire; extra urbem iubere iudicare) 1.12.3; (Urbe interdictum esse) 18.7.5

Urbum; urbare - 50.16.239.6 Urceus; urceolus - 33.7.12.1; 33.7.18.3;

34.2.21 pr.

Uredo - 19.2.15.2

Urere - (urere, frangere, rumpere iniuria) 9.2.27.5; (aedes ustae) 36.1.23.3

Urguere, urgere - (urgueri ad solutio­nem) 36.2.12.4; (urgueri, ut certum confiteatur, ut certam quantitatem fateatur) 42.2.6.1; (si voluntas (testa­toris) non urserit) 32.52.4; (si urgueat aes alienum) 27.9.5.14; 42.4.7.11; (si res urgueat) 36.1.51 pr.; (nulla re ur­guente, sed voluptatis causa sumptus facti) 3.5.26 pr.; (aliqua necessitate ur­guente negotia gerere) 3.5.3.10; (pro­fectio urguens) 4.8.15; (in ea causa, in qua nullis reus argumentis urguebatur, tormenta non facile adhibenda sunt)

48.18.18.2

Urina-21.1.14.4

Urinator - 14.2.4.1

Urna-33.6.16 pr.; 33.7.13 pr.

Urseius Ferox - 23.3.48 inscr.; 44.5.1.10

Ursus-9.1.1.10

Usio-32.60.2; 34.2.27.4

Usitatus - (usitatum, usitatissimum esse) 1.3.27; 27.1.19; 30.108.7; (et usitatius et elegantius esse) 45.1.137.7

Usualis - (mancipia usualia) 39.4.16.3 Usuarius - c.m. usus

Usucapere; usucapio - (usucapio est adiectio dominii per continuationem possessionis [temporis lege definiti]) 41.3.3; (vix est, ut non videatur aliena­re, qui patitur usucapi) 50.16.28 pr.; ([constitutum usucapioni tempus])

41.10.4 pr.; ([statutum in usucapioni­bus tempus]) см. statuere; ([legitimum tempus usucapionis]) c.m. legitimus; (diutina possessione, diutius possiden­do capere) c.m. diu; (longo tempore, longa possessione, per longam posses­sionem capere; per longi temporis spa­tium m suum dominium capere) c.m. longus; (longi temporis praescriptio) c.m. praescribere; (eam usucapionem sustulit lex Scribonia, quae servitutem constituebat) 41.3.4.28; (usucapere li­bertatem (servitutis); usucapio, quae libertatem praestet sublata servitute) 8.2.6-7; 8.2.32; 41.3.4.28

Usufructuarius - c.m. ususfructus Usura, usurae - 22.1 tit.; (usura non na­

tura pervenit, sed iure percipitur) 6.1.62 pr.; (sub us. - sine us. mutua data pecunia) 14.6.7.9; (gravibus usu­ris mutuari) 17.1.12.9; (pecuniae cre­ditae usuras nisi in stipulationem de­ductas non deberi) 19.5.24; (supra dup­lum usurae et usurarum usurae nec in stipulatum deduci nec exigi possunt et solutae repetuntur) 12.6.26.1; (us.

49.14.6 pr.

Usurarius - (usur. pecunia) 16.2.11-12; (usur. debitum) 3.5.5.14; 3.5.37; (debi­tor usur.) 22.1.7

Usurecipere; usureceptio - 44.7.16 Usurpare - (hodie magis usurpatur ali­

quid) 24.3.24.2; (sibi quisque domino­rum usurpat servitutem, sibi non uten­do deperdit) 8.6.6.1; (eum ius ducen­dae aquae amisisse nec per ceteros, qui duxerunt, eius ius usurpatum esse) 8.6.16; 8.6.9; (usurp, illicitum colle­gium) 47.22.2; (immunitatem) 39.4.9.8; (honorem) 50.4.7.1; 4.6.40.1; 10.1.8 pr.; 41.3.5; 50.8.2.1

Usurpatio - (usurpatio est usucapionis interruptio: oratores autem usurpatio­nem frequentem usum vocant) 41.3 tit.; 41.3.2

Usus - (habitus coiporis, qui usum eius faciat deteriorem) 21.1.1.7; (ita fatuus, ut in eo usus nullus sit) 21.1.4.3; (in usu esse aedificium) 50.16.139.1; (in usu publico esse, haberi) 18.1.6 pr.; 18.1.72.1; (in usum cottidianum habe­ri) 20.1.7; (in usum concedere alicui aliquid) 31.88 pr.; (usibus alicuius comparare) 32.33.1; (fundus, qui prin­cipalibus usibus deservit) 30.39.8; (privatorum usibus deservire) 43.8.2.2; (in privatos usus reverti usibus publicis relictam rem) 45.1.83.5; (in usus suos vertere, usibus suis retinere) 26.7.7.5; 26.7.7.12; (in alios usus convertere) 33.2.17; 46.3.98.8; (usus sui causa pa­ratum argentum) 34.2.28; 34.2.10; (communis usus causa parati servi) 31.35; (suo usu domum ducere servos) 50.16.203; (res, quae usu tolluntur vel minuunto; quod usu consumitur) 7.5.1; 13.6.3.6; (furtum usus rei) 47.2.1.3; (usu suum facere aliquid, per usum sibi adquirere) 4.6.1.1; 4.6.19; 4.6.21 pr.; 4.6.23; (diuturno usu ius aquae ducen­dae nancisci) 8.5.10 pr.; (usum iuris (fundi) pro traditione possessionis ac­cipiendum esse) 8.1.20; (usus viae, itineris indivisus est) 8.1.17; (usus ser­vitutium temporibus secerni potest) 8.1.5.1; (in, ex usu esse) 35.2.73.2; 46.3.89.2; (in usu observari) 29.5.1.33; (in usu fi'equentissime versari) 32.45;

(minus in usu frequentari) 4.6.2 pr.; (ex usu cuiusque loci sumendum esse) 32.65.7; 7.1.3.3; 7.4.20; 7.5.10.1; 7.8 tit.; 7.9.5.1; 8.1.1; (usuariae rei spe­ciem is, cuius proprietas est, nullo modo commutare potest) 7.8.23; (us.

Ususfructus - 7.1-6; (ususfr. est ius ali­enis rebus utendi fruendi salva rerum substantia) 7.1.1; (SCto non id effec­tum est, ut pecuniae ususfr. proprie esset, sed remedio introducto coepit quasi ususfr. haberi) 7.5 tit.; 7.5.2.1; (nominum usumff. posse legari) 7.5.3; 35.2.69; (nihil interest, utrum «bono­rum» quis an «rerum» tertiae partis usumff. legaverit) 33.2.43; (usufructu­arius) 2.9.3

Utensilia-33.7.12.28

Uter-33.6.3.1

Uter - (non intellegi, uter ab utro eversus sit) 9.2.45.3; (Stichum vel Damam, utrum eorum ipse vellet, stipulatus) 3.3.66; 46.1.38 pr.; (potestas, utrum velit, dandi) 33.2.21; (cum utro velit agere) 30.8.1; (ab utro velit petere) 32.25 pr.; 44.7.34 pr.

Uterus - (qui in utero est) 1.5.7; 1.5.26; (in utero habere unum, in utero nihil gestare; vacuo, gravi utero mulier) 29.2.30.6; 29.5.4; 29.7.11; (exsecto, exci­so utero edere) 38.8.1.9; 50.16.141; (ex uno utero plures nasci possunt) 38.16.3.10; (uno utero tres edere) 40.7.8.16; (uno utero marem et femi­nam parere) 34.5.10.1

Uti - (utendum dare, accipere aliquid) 13.6.1.1; 13.6.19; 13.6.21.1; 23.3.34; 41.2.20; (rem utendam rogare) 16.3.15; (uti mancipiis secundum condicionem eorum) 7.1.15.1; (uti aedibus) 39.2.22 pr.; (non utendo amittere, deperdere servi­tutem, usumfructum) 7.4.25; 7.4.28; 8.2.6; 8.6.6.1; 8.6.16; 45.1.126.1; (iure suo uti) 37.4.3.5; 39.2.24.12; 40.7.1.1; 44.4.5.6; 50.17.55; 50.17.155.1; (uti

beneficio, commodo (legis) Falcidiae, quartae, uti (lege) Falcidiae) 35.2.14.2; 35.2.15.1; 35.2.22 pr.; 35.2.47.1; 35.2.75; 35.2.94; 36.1.4; 36.1.16.9; 36.1.27.10; 36.1.28.2; 36.1.30 pr.; 36.1.63.11; 36.1.68 pr.; (auxilio SCti) 16.1.26; 46.1.3; (uti excusatione) 27.1.21.1; 27.1.36.1; 50.5.1.1; (defensionibus) 5.1.52 pr.; 44.1.5; (exceptione) 2.2.3.3; 10.3.6.9; 44.1.1; 44.1.5; 44.1.8-9; 44.4.2.4; 44.4.4.1; 44.4.5.5; 44.4.8.1; (compensatione, deductione) 46.8.12.3; 46.8.15; (actione) 3.5.3.11; 10.4.12.6;

19.1.11 pr.; 20.1.11.1; 30.84.13; 30.108.2; 39.2.15.26; 39.2.15.36; 44.7.41 pr.; 44.7.53 pr.; (interdicto) 39.1.5.10; 39.1.5.20; 43.17.3.7-8; 43.26.2.2; 43.26.17; (hoc, eo iure utimur) 3.3.27.1; 5.3.25.7; 23.5.13.1; 23.5.18.1; 36.1.16.9; 36.1.26 pr.; 43.26.8.1; 43.26.8.7; 46.1.8.3; 46.4.13.7; 50.17.152 pr.; (uti sententia alicuius) 35.2.49 pr.; 47.2.77.1

Utica-50.15.8.11

Utilis; utiliter - (utile ad habitandum) 50.16.183; (ad refectionem) 43.19.4 pr.; (tempus utile; ut. dies, menses; ut. annus) 4.4.39; 15.2.1.2; 21.1.19.6; 21.1.31.22; 21.1.55; 25.3.1.9; 38.15.2 pr.; 38.15.2.1; 42.8.6.14; 43.16.1.39; 44.3.1; 48.5.12.5; 48.5.30.5; 48.5.32; 49.4.1.7; (publice, in commune utile esse) 3.3.33.2; 9.3.1.1; 29.5.3.15; (impensae utiles) 5.3.38-39; 25.1.1 pr.; 25.1.5.3; 25.1.6; 25.1.14.1; 50.16.79.1; (quae util. in negotia alicuius erogantur) 3.5.44 pr.; (util. gerere negotium) 3.5.9.1; 3.5.11.2; (ut. datio tutoris) 26.2.10.2; (non utili­ter dari posse tutorem) 26.4.10.1; (actio ut.) 40.12.24.2; 16.1.13.1; 17.1.22.5; 17.1.37; 21.2.51.3; 45.1.38.21; 50.17.31; (utiliter agere) 18.7.6.1; 18.7.7; 19.1.30.1; 19.2.24.4; (experiri) 16.3.23; (petere) 2.14.55; (ut. exceptio) 4.4.41; 16.1.19.5; 18.5.3; 44.1.16; (replicatio) 42.4.7.6; (util. replicari posse) 2.14.35; (utile in­terdictum) 43.8.2.6; 43.8.2.39; 43.16.1.20; 43.17.3.5; 43.19.1.11; 43.19.3.5;

43.20.1.35; 43.24.11.20; 43.24.22 pr.;

(utiliter interdicto agere) 11.7.43; (stipulari) 45.1.45.2; 45.1.46 pr.;

45.1.97.1; 46.3.98.4; (obligari) 20.1.16.7; (institui heredem, legari) 28.5.49.2; 28.5.90; 37.11.6; (dari, relinqui fi­deicommissam libertatem) 40.5.17; 40.5.45 pr.; (quae res (sc. doli excep­tionis usus) utile fideicommissum fa­cit) 30.77; (tam benignius quam uti­lius esse) 12.6.53; (et verius et utilius videri) 17.1.54 pr.; (utilius respon­deri) 17.1.22 pr.; (utilius est dicere, utilius discendum est) 11.7.3; 23.3.61 pr.; 47.8.2.24; (utilior sententia) 5.4.1.3; (interdictum de his (servitutibus praetorio iure constitutis) utile [com­petit]) 43.18.1.9 i.f.; (non esse ini­quum... utile interdictum [compe­tere]) 43.12.1.12; ([utile interdictum reddendum esse]) 42.8.10.10; (utili lege Aquilia teneri) 11.3.4; (utilis ex­ceptio) CM. exceptio

Utilitas - (si mulus castratus est... neque de fortitudine quid eius detrahitur ne­que de utilitate) 21.1.38.7; (magna util. absentium versatur, ne) 3.5.1; (utilitas provinciae) 1.16.10 pr.; (pupillorum)

1.21.4 pr.; (ex utilitate pupilli credi­tum) 15.4.2 pr.; (ne utilitates furiosi impediantur) 26.7.3 pr.; (utilitatis liti­gantium gratia dilationem impertiri) 2.12.7; (utilitates alicuius desertae) 34.9.5.2; (et alias utilitates et servitutes praestare) 7.6.1.4; (non solum fruc­tuum rationem haberi, verum ceter­arum etiam utilitatem) 43.16.1.41; (quod, quantum interest) 2.11.14; 10.4.9.8; 19.1.11.18; (cum per vendi­torem steterit, quo minus rem tradat, omnis util. emptoris in aestimationem venit, quae modo circa ipsam rem con­sistit) 19.1.21.3; 39.2.4.7; (haec verba «quanti ea res erit»... continent utili­tatem creditoris, ut, quantum eius in­terest possessionem habere, tantum ei, qui prohibuit, condemnetur) 43.4.1.5; 45.1.81.1; (...verbo restitutionis omnis util. actoris continetur) 50.16.81; (ius,

quod praetores introduxerunt propter utilitatem pubi.) 1.1.7.1; (conta ratio­nem disputandi pro utilitate communi receptum) 9.2.51.2; (ex utilitate pubi, receptum) 16.3.1.4; 16.3.8; 46.6.6; (utilitatis causa) 1.2.2.33; 13.5.5.9; 17.1.26 pr.; 41.2.1.14; 41.4.2.9; 41.4.2.16;

44.7.5 pr.; 46.3.95.7; (utilitatis pubi, interesse) 50.12.13.1; (ad pubi, utili­tatem pertinentia interdicta) 43.1.2.1; 43.8.2.2; 43.9.1.1; 43.23.1.7; (condi­cio quasi utilitati pubi, oppugnans) 38.17.2.44; 1.3.13; 1.3.25; 8.2.20.2; 13.5.3.2; 14.1.1 pr.; 14.1.1.5; 17.1.6.7 i.f.; 19.5.17.2; 31.67.10; 40.7.36;

41.2.1.14; 41.2.32.2; 41.2.40.1; 41.2.44.1; 41.3.44.6; 41.4.2.9; 41.4.2.16; 46.3.95.7

Uxor - (iusta, iniusta uxor) 48.5.14.1; (uxorem ducere) 23.2.8-9; 23.2.11; 23.2.12.4; 23.2.14.1-2; 23.2.14.4;

23.2.16.1; 23.2.17 pr.; 23.2.17.2;

23.2.21-22; 23.2.25-26; 23.2.28-29; 23.2.34.1; 23.2.36-38 pr.; 23.2.38.1; (liberorum procreandorum animo et voto) 50.16.220.3; (filiam senatoris patris casus non facit uxorem) 23.2.34.3; (coepisse esse uxorem) 48.5.14.8; (is, cui uxor est) 50.16.144; (aliqua mihi uxor est)

23.2.12 pr.; (duas, plures uxores ha­bere) 23.2.14.4; (libertinam uxorem habere) 23.2.23; 23.2.27; 23.2.31; 23.2.44 pr.; (uxoris loco sine nuptiis in domo esse) 50.16.144; (mulier, quae, quamvis uxoris animo habere­tur, uxor tamen esse non potest) 48.5.14.4; (inter virum et uxorem donatio) 24.1 tit.; (divortium inter v. et uxorem fieri) 50.16.101.1; (adul­ter uxoris suae) 48.5.12 pr.; (uxorem fuisse in adulterio) 48.5.14 pr.; (pro­bata a marito uxor) 48.5.27 pr.; (bo­norum possessio unde vir et uxor)

38.11.1 pr.; (qui ex viro et uxore eius nascitur) 1.6.6; 1.6.4; (ea, quam quis in servitute uxorem habuit)

23.2.14.3

Uxorius - (ius ux.) 32.29 pr.

V

Vacare - (exspectare, donec locus vacet)

50.2.2 pr.; (iis, quae vacabunt) 7.8.22.1; (possessio, quae ex neglegentia domini vacat) 41.3.37.1; (tertio gradu scriptos heredes ita demum substituere, si tota hereditas vacasset) 28.6.30; (adgnati ceterique succedent aut, si nemo sit, bona vacabunt) 38.17.2.47; (bona va­cantia) 5.3.20.7; 30.96.1; 30.114.2; 36.1.6.3; 38.9.2; 40.4.50 pr.; 41.3.18; 44.3.10.1; 49.14.1.2; 49.14.38 pr.; 49.14.41; (occupare vacantem portio­nem) 28.5.19; 37.11.12; 26.7.12.4; 10.4.11.1; 50.16.30.1; (vacare ab hono­ribus, muneribus, tutelis) 50.5.10.4; 50.5.12.1; 50.6.4; (a legatione) 50.7.7; (vacatio muneris) 50.5.6; 50.6.7; (mili­tiae) 50.16.18; (tutelarum) 27.1.17.3; (a forensibus negotiis) 2.12.9; (vaca­tionum privilegia) 50.5.8.2; (mulier va­cans) 48.6.5.2; (litora iure gentium omnibus vacant) 18.1.51; (balineum usibus dominicis solitum vacare; sta­bulum iumentis et carruchis vacans) 7.1.13.8; (libris principalibus in senatu legendis vac.) 1.13.1.4

Vacatio - см. vacare

Vacca-21.2.43

Vacillare, vaccillare - 22.5.1 pr.; 22.5.2; 48.10.27.1; 48.18.15 pr.

Vacuus - (uterus, venter vac.) 29.2.30.6; 29.2.84; (locus vac.) 39.1.20.2; 8.3.22; (tabulae vacuae) 28.3.11; (servi mini­sterio vacuo uti) 7.1.27.2; (vacuum tradere fundum) 19.2.33; (in vacuam possessionem intrare, ire, inducere, mittere aliquem; vacuam possess, oc­cupare, tradere, relinquere) 18.1.18.1; 18.1.68.1; 19.1.2.1; 19.1.3.1; 19.1.48; 22.1.4 pr.; 39.5.35.1; 41.2.18.2; 41.2.33; 41.2.34 pr.; 41.2.52.2; 41.3.4.22;

41.3.4.27; 43.16.12; 4.3.16.18 pr.;

43.19.3.6; 45.1.52.1; 45.1.75.7; (vacua traditio iuris) 8.1.20; (successorium edictum idcirco propositum est, ne bo­na hereditaria vacua sine domino iace-

rent) 38.9.1 pr.; (vacua pars relicta) 28.5.19; 28.5.60.1; 37.11.8 pr.; (vacuam habere pecuniam) 19.5.24; 16.3.28

Vadere-4.6.35.9

Vadum-8.3.38; 39.3.17.3

Vagari - 4.3.16; 21.1.17.14; 38.1.20.1;

47.10.7 pr.

Vagitus-50.16.135

Vagus-39.4.12.2

Valens - (Abumius) 1.2.2.53

Valentini - 50.15.8 pr.

Valere - (efficere val.) 50.17.182; (am­plius quam facultates valent) 23.3.61 pr.; (si servum meum occidisti, non affec­tiones aestimandas esse puto, sed quanti omnibus valeret) 9.2.33; (si res mino­ris valet, quam comparata est, hac­tenus locupletior factus videbitur, quatenus res valet) 5.3.25.1; (vicarius quinque valens) 15.1.11.4; (causae, quae iure non valuerunt) 12.6.54; (ipso iure non val. promissionem) 23.3.6 pr.; (conventiones etiam tacitae valent) 2.14.4 pr.; (valet pactum) 2.14.7.13 sqq.; (sententia) 42.1.57; (ita cavere: si quid... reliquero, ita valere volo) 29.7.18

Valerius Severus - см. Severus Valetudinarium - (optio valetudinarii)

50.6.7

Valetudinarius - 22.5.8; 27.1.40 pr.;

49.16.12.2

Valetudo, valitudo - (valet, integra, bo­na) 28.3.20; 39.6.35.4; (adversus, aegra) 2.11.2.3; 28.1.17; 40.7.4.5; 42.1.53.2; 44.4.4.2; 50.1.13; (cotporis valetudine laborans) 25.3.6.1; (gravi valetud. ad­fectus) 29.5.3 pr.; (corporis aut mentis valetudine ab agendas rebus prohiberi) 27.1.45.4; (ex valetudine mori, deced­ere) 39.6.35.4; (valetudinis impendia, impensae) 7.1.45; 13.6.18.2; cf. 25.1.2;

25.1.12

Valide, valde - (v. stulta consultatio) 28.1.27; (v. sapiens) 21.1.4.3; (valde bene amare) 44.7.61.1; (ea, quae ante iudicium contingunt, [non valde ad eum (iudicem)] pertinent, [nisi fuerint ei nominatim iniuncta]) 21.1.25.8; (val-

de inhumanus) 1.16.6.3; 49.14.3.6; (im­becillitate dextrae val. sinistra uti)

21.1.12.3

Validus - (val. pactum) 2.14.46; (niltil aliud novum et validum adicere) 44.2.19

Vanus - (timor v.) 42.1.13 pr.; (vanum et pro cancellato haberi) 2.14.47.1; (vana ademptio) 34.4.16.1; (metus non vani hominis, sed qui merito et in homine constantissimo cadat) 4.2.6

Vapor-8.5.8.7; 43.21.3.6

Vapulare - 9.2.25.1

Variare - 18.3.4.2; 18.3.7; 37.6.8; (variare, variari) 4.8.32.16; 28.5.17.1; 45.1.65.1;

45.1.140.1

Variatio - 14.3.11.5

Varicare - 50.16.212; (varicator) 3.2.4.4 Varicosus - 21.1.50

Varietas - 31.55.1; 33.1.13.1; (varietatem inducere) 12.2.34.8

Varius Lucullus - 41.1.19

Varius; varie - (variae causarum figurae)

44.7.1 pr.; (variae sententiae iudicum) 31.76 pr.; (variae iudicari) 40.12.8.1; (variae ex personis causisque con­stituere) 6.1.38; 4.3.1 pr.

Varus - 6.1.5.3; 39.3.2.5; 40.12.10; 50.16.239.6; см. Alfenus

Varus-21.1.10.5

Vas - 33.6.3.1; 33.6.6; 33.6.14-15;

33.7.8 pr.; 34.2.19.10; (vasculum) 34.2.19.2; 34.2.19.4; (vascularius) 34.2.39 pr.; 44.7.61 pr.

Vatius-21.1.10.5

Vecors-50.16.242.3

Vectigal - 39.4.16.7; (publica vectigalia intellegere debemus, ex quibus vecti­gal fiscus capit: quale est vectigal por­tus vel venalium rerum, item salinarum et metallorum et picariarum) 50.16.17.1; (vect., quod in itinere praestari solet) 24.1.21 pr.; (contra legem vectigalis factum) 47.8.2.20; (fraudati vectigalis crimen) 39.4.8 pr.; (locatio, redemptio, vectigalium; conductor vectigalis; fisci vectigalium redemptor; vectigal con­ductum habere) 14.6.3.1; 39.4.9 pr.;

39.4.11.5; 39.4.13.1; 46.1.68.1; (qui vectigalem agrum possidet) 2.8.15.1; 6.2.12.2; (vectigales (agri) vocantur, qui in perpetuum locantur, i.e. hac lege, ut tamdiu (quamdiu) pro his vec­tigal pendatur, quamdiu (tamdiu) ne­que ipsis, qui conduxerint, neque his, qui in locum eorum successerunt, au­ferri eos liceat) 6.3.1 pr.; 10.1.4.9; 10.2.10; 13.7.16.2; 18.4.2.16; 18.5.9; 20.1.31; 30.39.5; 30.71.5-6; 39.3.23.1;

39.4.7 pr.; 50.16.219; (vectigales ae­des) 39.2.15.26

Vector - 4.9.1.8; 4.9.5 pr.; 14.1.1.3;

14.2.2 pr.

Vectura - (vecturae navium, iumentorum, carrulorum) 4.9.4.2; 5.3.29; 6.1.62 pr.; 12.6.55; 14.2.10 pr.; 17.2.52.15;

19.1.13.13; 19.1.15.6; 19.2.61.1; 30.39.1

Vehemens; vehementer - (aqua vehe- mentior) 39.3.1.1; 39.3.1.22; (vehe­menter percutere) 19.2.13.4

Vehere - (sella aut lectica vehi) 8.3.7; (certum pondus vehi) 8.1.4.1; (pecu­nia, quae trans mare vehitur) 22.2.1; (merces (nave) vectae; vehenda man­cipia conducere) 14.2.10 pr.

Vehiculum - 8.1.4.1; 8.3.12; (res ve­hicularius) 50.4.1.1; (cursus vehic.)

50.4.18.4

Veientanus - (lapillus) 34.2.19.17 Velamen, velamentum - 33.7.12.23;

(pretium operae artis est velamentum)

17.2.52.2

Velle - (eius est nolle, qui potest velle; velle non creditur, qui obsequitur im­perio patris vel domini; pupillus nec velle nec nolle in ea aetate nisi adposi- ta tutoris auctoritate creditur) 50.17.3—4; 50.17.189; (nulla iniuria est, quae in volentem fiat) 47.10.1.5; (in potestate alicuius esse, quando velit experiri) 50.17.42; (volenti datur actio) 4.2.9.4; (legatum «cum voluerit»; «praedia, cum ego volam, mihi aut cui ego vo­lam, reddantur restituantur»; heres ro­gatus, cum volet, alii restituere he­reditatem) 32.11.6; 32.37.3; 32.41.13;

(ita fideicommissum relinquere «rogo restituas libertis meis, quibus voles»; «ex libertis, cui volueris»; filiis suis vel cui ex his voluisset, restituere ro­gatus) 31.24; 31.77.4; 31.77.10; (elec­tio, quem (fundum), quam (lancem) velit, dare) 30.37.1; (optare, quem velit) 33.5.2 pr.; (cum ita legatum est «vestimenta, quae volet, triclinaria sumito sibique habeto», si is dixisset, quae vellet, deinde alia se velle dixis­set, mutare voluntatem eum non posse) 33.5.20; (adita hereditate legatum ad se pertinere velle) 47.2.65; (Proculus no­tat non aliter ad heredem legatarii, per­tinere, quam si ipse legatarius voluerit ad se pertinere) 9.2.13.3; 30.44.1; 30.81.6; 30.86.2; 35.1.69; (si quis stipulatus sit Stichum aut Pamphilum, utrum ipse vellet: quem elegerit, petet, an autem mutare voluntatem possit... respiciendus erit sermo stipulationis, utrumne talis sit «quem voluero» an «quem volam») 45.1.112 pr.; (sic di­cere «quanti velles, habebis emptum») 18.1.35.1; (servitutes neque ad certam condicionem, verbi gratia «quamdiu volam», constitui possunt) 8.1.4 pr.; 14.4.1.3; 50.16.209

Velum - (vela, quae frigoris causa vel umbrae in domo sunt; vela Cilicia, quae ideo parantur, ne aedificia vento vel pluvia laborent; vela, quae in hy­paethris extenduntur; quae sunt circa columnas) 33.7.12.16-17; 33.7.12.20

Vena-7.1.13.5; 39.3.21; 43.22.1.9 Venaliciarius - 17.1.57; 21.1.37;

21.1.44.1; (venaliciariam vitam exer­cere) 32.73.4

V enalicium -21.1.65.2

Venalicius - (venal, familia) 24.1.31.10; (venalicia (sc. mancipia)) 28.8.5.1; (ve­naliciarum mercium navis) 9.2.27.24; (venalicium matrimonium) 24.1.2

Venalis - (res ven.) 50.4.18.7; 50.16.17.1; (venalia mancipia) 39.4.16.3; (venales novicii) 3.5.10; (venalem habere lan­cem, massam) 12.1.11 pr.; (venale be­

neficium) 37.4.20 pr.; (ven. concordia) 23.4.27

Venari - 41.1.3.1; 43.24.22.3; (venatio) 48.6.1; 30.122 pr.; 50.8.6; (venator) 33.7.12.12; 48.19.8.11; (ludus venato­rius) 48.19.8.11-12

Vendere - (vendere ita «fundus... erit tibi emptus tot nummis») 19.1.48; (aliud est vendere, aliud venditi consentire) 50.17.160 pr.; (exceptio rei venditae et traditae) 21.3 tit.; (ex vendito agere) 3.3.42.2; (emptum (et) venditum) см. emere; (in ipso negotio venditionis gerendo convenire) 2.14.31; (lex ven­ditionis) см. lex; 20.6.8.11; (vend, eventum sententiae) 47.10.15.30

Venditare - (vendit, sententiam) 47.10.15.30

Venditio - см. vendere

Venditor-4.4.41; 18.1.6.1; 18.1.7-8 pr.;

18.2.5-9; 18.3.2-7

Venditum-50.17.23

Veneficus - 48.8.1 pr.; 48.8.3 pr.; 48.8.3.5

Venerarius - 48.19.28.9

Venenum - (eiusdem legis Corneliae de

sicariis et veneficis capite quinto, qui venenum necandi hominis causa fe­cerit vel vendiderit vel habuerit, plec­titur) 48.8.3 pr.; (adiectio autem ista veneni mali ostendit esse quaedam et non mala venena: ergo nomen medium est et tam id, quod ad sanandum, quam id, quod ad occidendum paratum est, continet, sed et id, quod amatorium appellatur) 48.8.3.2; (qui venenum di­cit, adicere debet, utrum malum an bo­num: nam et medicamenta venena sunt, quia eo nomine omne continetur, quod adhibitum naturam eius, cui ad­hibitum esset, mutat) 50.16.236 pr.

Venerari - (mater, pater, quos venerari oportet) 37.15.1.2; (veneratio princi­palis maiestatis) 48.4.7.3

Veneratio -см. venerari

Venia - 2.4.25; 4.4.17; 11.4.1.1; 27.1.29.1;

42.6.1.17 i.f.; (venia aetatis) см. aetas Venire - 18.1.22; 18.1.24; 18.1.29;

18.1.72.1; 18.1.81.1; 18.4.17; 18.6.8 pr.; 30.114.14; 31.169.1; 38.5.1.15; 40.5.10 pr.

Venire - (ex quacumque causa ad prae­torem vel alios, qui iurisdictioni prae­sunt, in ius vocatus venire debet)

2.5.2 pr.; 2.11.2.6; 5.1.5; 5.1.18.1; (etsi non latitet, contemnat autem venire, SCtum locum habebit) 40.5.28.1; (ven. ad libertatem) 2.4.10 pr.; 2.4.10.1; (in possessionem) 25.6.1.5; 41.2.33; (ad bonorum possessionem, ad bona ali­cuius) 37.4.6; 38.6.6; (adversus tabu­las) 38.2.3 pr.; (ab intestato) 28.4.4; 31.81; (in partem dimidiam) 50.16.142; (usque adeo ad contutores non venitur, si sint solvendo contutores, ut prius ad magistratus, qui eos dederunt, vel ad [fideiussores] veniatur... quamdiu vel unus ex tutoribus idoneus est, non posse ad magistratus veniri) 27.3.1.15; 27.8.1.9; (creditor ad fundum venit) 20.4.19; (si unus ex heredibus veniat repetens) 16.3.1.36; (contra fidem tes­tatoris, quam adgnovit, venienti ei oc­curretur) 39.5.20.1; (si creditores con­tra partem veniant) 39.5.28; (ad tor­menta veniri) 48.18.1.1; (ad patriam delendam et parentes et liberos interfi­ciendos ven.) 11.7.35; (dominus ve- nientesque ab eo personae) 46.8.8.2; 19.1.11.18; (multa ex arbitrio eius ve­nit, qui multam dicit) 50.16.131.1; (iudicia, quae ex legibus iudiciorum publicorum veniunt) 48.1.1; (actiones ex delicto venientes) 4.5.7.1; (si res non ex maleficio venit, sed ex con­tractu debeatur) 5.1.18.1; (dolo ex utraque parte veniente) 18.1.57.3; (so­cietas universorum, quae ex quaestu veniunt) 17.2.7; 17.2.13; (ven. in com­pensationem) 16.2.8; 16.2.14; (in aes­timationem) 43.5.3.13; (in heredita­tem) 5.3.20 pr.; (in iudicium, actio­nem, actione, petitione (hereditas), in­terdicto) 2.1.11.2; 5.3.18.2; 5.3.19.2; 6.1.27.3; 13.6.5.2; 19.1.3.1; 39.2.18.4; 39.3.1.8; 42.5.14.1; 43.24.15.11; (duo­decimus armus est, cum quantumlibet ex duodec. armo venisset) 40.4.41 pr.; (cum dies certus adscriptus est, quam­

vis dies nondum venerit, solvi tamen possunt) 35.1.1.1; (diem venturam certum esse) 30.68.3; (diem venire) 5.3.16 pr.; 7.3.1.3; (venire diem sig­nificat eum diem venisse, quo pecunia peti possit) 50.16.213 pr.; (dies peti­tionis veniens) 2.8.12; (venire diem promissionis, solvendi, exigendarum pecuniarum) 2.11.2.8; 17.1.51; 26.7.8

Venter - (qui in ventre est) 1.5.5.3; (ex­secto ventre extractus) 5.2.6 pr.; (va­cuo - pleno ventre mulier) 29.2.84; (ventrem inspicere, custodire, obser­vare) 25.4.1.10; 25.4.1.15; (venter insti­tutus, exheredatus, praeteritus) 29.2.30.2; 29.2.84; (ventri substitutus) 25.4.3; (ventrem mittere in possessionem) 37.9 tit.; (ventris nomine mitti in pos­sess.) 37.9.8; 42.4.1

Ventilare - (quaestionem vent.) 44.4.4.23 Ventosus - (dies vent.) 9.2.30.3 Ventralis - 48.20.6 Ventus-9.2.29.3; 39.2.24.4 Venuleius - см. Saturninus Venumdare, venundare - 8.5.20.1;

19.1.39; 31.88.14; 32.38.3; 40.5.10 pr.;

40.12.7 pr.; 40.13.4; 48.19.10 pr.;

49.14.1 pr. i.f.; 49.14.46.7

Venus - 48.5.24 pr.

Venustas - 34.2.26

Vepres - 32.55.5

Verber - (verbera) 4.2.3.1; 29.2.6.7;

49.14.12

Verberare; verberatio - 1.16.11; 47.10.5 pr.;

47.10.5.1

Verbosus - 1.2.1

Verbum - 2.14.1.3; 40.14.3.1; 46.8.15; 50.16.178 pr.; 50.16.178.2; 50.16.179; 50.16.187; 50.16.240; (verba (Scti, edicti)) 14.6.7.3—4; 14.6.14; 37.4.20.1; 48.10.22.8; (verbo tenus accipere ver­ba) 2.2.1.2; (scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potes­tatem) 1.3.17; (praescriptis verbis age­re) см. praescribere; (verba facere pro aliquo) 4.3.24; (verborum obligatio)

45.1 rubr.; (non verbis, sed consensu contrahi; neque verba neque scripturam

desiderare, sed nudo consensu conva­lescere) 19.2.1; 19.2.14; (verborum obli­gatio verbis tollitur) 50.17.35; (re et ver­bis coniunctio) см. coniunctio; (consules verba fecerunt) 16.1.2.1; (verba civilia) см. civilis; (verbi gratia) 8.1.4 pr.

Vere - 34.3.5.1; (v. responderi) 20.5.12.1; (v. causa perorata) 48.18.6 pr.

Verecunde - 1.12.1.8; 39.2.4.5 Verecundia - 38.1.41; (is, cuius magna

verec. (est)) 47.2.92; (pars ex legibus ve­recundiae patronali debita) 39.5.20 pr.; (verecundiae maternae congiuam ferre sententiam) 39.5.31.1 i.f.; (paterna

verec. nos movet) 49.17.14.1 i.f.; (verec. sexus) 26.10.1.7; (verecundiam laedere, onerare) 18.7.6 pr.; (quae facta laedunt verecundiam nostram... nec facere nos posse credendum est) 28.7.15; (pulsare verecundiam) см. pulsare; (verecundiae tuae convenire) 48.7.7; (fidei ac verecundiae curato­rum convenit) 26.7.5.6; (respicere ad verecundiam petiti iudicis) 5.1.47; (ob tuam facilitatem et meam verec. sub­secuta referendi necessitas) 13.5.25.1

Verecundus - (verecunda cogitatio eius, qui lites exsecratur) 4.7.4.1

Veredus-50.4.18.21

Vereri - 4.2.8.3; 20.4.11.1; 23.3.9.1; 37.4.20.1; 41.1.48.1

Vergere - 43.12.3.2

Verisimilis - 20.1.6; 20.4.13; 50.17.114 Veritas - 29.2.15; (veritatem spectare,

non quod quis finxit) 49.17.8; (totiens ei sua praesumptio proficit, quotiens concurrit cum veritate) 29.2.30.4; (ad- sumptio originis, quae non est, verita­tem naturae non peremit: errore enim veritas originis non amittitur) 50.1.6 pr.; (res iudicata pro veritate accipitur) 50.17.207; (quod in veritate est) 2.7.5.1; 2.8.2.5; (quod ait praetor «quanti ea res erit», magis puto non poenam, sed veri­tatem his verbis contineri) 27.6.7.2; (aestimatio pretii rerum ex veritate fa­cienda; secundum rei veritatem aesti­manda corpora) 35.2.42; 35.2.62.1

Verna - 30.36 pr.; 30.36.1

Verres - 21.1.40.1

Versare - (in rem alicuius versari) 15.3.18; 16.1.21 pr.; (in stipulationibus ius continetur, in pactis factum versa­tur) 2.14.27.2; (interdum in nego­tiorum gestorum actione dolum solum­modo versari Labeo scribit) 3.5.3.9; (ex contractibus venientes actiones in heredes dantur, licet delictum quoque versetur) 44.7.49; (condictio competit, si sola turpitudo accipientis versetur) 3.6.5.1; (in causae cognitione versari, num, an) 3.3.17.2; 3.3.27 pr.; 4.2.14.2;

4.4.13 pr.; 4.4.16 pr.; (vers, in lucro)

43.16.3 pr.; 46.2.17; (in damno) 3.5.44.2; (male in tutela sive cura ver­sati tutores) 1.12.1.7; (praedonio more, dolose vers, in hereditate) 5.3.25.5; (vers. dolo (malo), imperite, neglegen­ter, simpliciter) 3.5.5.6; 4.4.24.1; 11.1.10; 11.6.1.1; 27.8.1.3

Versicolor-32.70.12; 32.78.5; 34.2.32.6 Versum - см. susum

Vertere - (in alterius praemium verti alienum metum non oportet) 4.2.14.5; (versa vice) см. vicis; (vert. posticas) 7.1.13.7; (in suos usus vert. pecuniam) 26.7.7.4; (in rem alicuius vert. pecu­niam mutuam) 3.5.32; (in rem (domini, patris) versum; de in rem verso actio)

15.3 tit.; (res, quae in causis vertuntur) 11.1.1.1; (vertitur quaestio in iudiciis) 44.2.22; (in interdicto possessio, in ac­tione proprietas vertitur) 44.2.14.3; (non factum, sed ius verti in stipula­tione) 45.1.38.6; (si stipulata fuerit mulier annuum dari, in annuo quoque donatio vertitur) 24.1.33 pr.; (ubi utri­usque utilitas vertitur, ut in empto, et dolus et culpa praestatur) 13.6.5.2; (verti periculum alicuius) 42.1.15.6; (privilegium, quod inter personales ac­tiones vertitur) 23.3.74

Verum - (quidem - verum) 2.12.1.2; (non solum, tantum - verum et, etiam, quoque) 1.1.1.1; 1.9.10; 1.12.1 pr.; 47.2.19.6; (quamquam - verum)

47.10.11.7; (verumtamen) 4.4.49; 20.6.8.7; 22.5.13

Verus - (divortium verum) 24.1.64; (fal­sus emptor subiectus - non existente vero emptore) 18.2.4.5; (tutor verus) 27.6.1.3; (v. procurator) 17.1.26.5; 39.1.5.18; (verus dominus, heres)

39.6.13 pr.; 40.7.29.1; (verus filius) 28.8.11; (vero debitori redditum pig­nus) 2.14.3; (verum dibitum persol­vere) 42.1.49; (re vera) см. res; (vera aestimatio rei, litis) 5.1.15.1; 50.16.179; (verum pretium rei) 47.2.50 pr.; 15.3.5 pr.; (in veram quantitatem teneri) 2.8.2.5; (quae sententia vera est) 7.2.1.2; (vera ratione nihil deberi) 35.2.3 pr.; (non per omnia verum est) 4.4.7.10; (esse verum) 50.17.142; (verius) 24.1.51; (verissimum) 2.5.3; (falsi codicilli, qui veri aliquo tempore crediti sunt)

37.14.23.1

Veius (Lucius) - 8.3.17; 26.5.24; 32.11.23;

38.16.1.1

Vervex-47.14.1.2

Vesanus-50.16.242.3

Vescere, vesci - 11.5.4 pr.; 28.8.7.3; 37.9.7.1; 42.5.33 pr.; 50.16.77

Vesica-21.1.14.4

Vespasianus - 1.2.2.47

Vespertinum tempus- 1.2.2.31; 21.1.10.4 Vestiarium- 34.2.4; 34.2.12-13; 34.2.18 pr. Vestiarius - (vest, (negotiator)) 14.3.5.4;

38.1.45

Vestibulum - 10.3.19.1

Vesticula-33.7.18.13

Vestigator - 33.7.12.12

Vestigium - (nullum ex pristino retineri vest.) 1.7.13; (e vestigio) 3.5.34

Vestimentum - 34.2.22-23; 47.2.12 pr.;

(vestimenta triclinaria) см. triclinaria Vestire - (ad familiam vestiendam parata

vestimenta) 34.2.23.2

Vestis - 34.2.22; 34.2.23 pr.; 34.2.23.3; 34.2.25.2; 34.2.32.6; 34.2.33; 18.1.20

Vestitus-34.1.6; 37.9.1.19; 38.1.18 Vetare - (si pro te praesente et vetante

fideiusserim, nec mandati actio nec ne­gotiorum gestorum est) 17.1.40; (tutor

datus vetari tutor esse potest vel testa­mento vel codicillis) 26.2.8 pr.; (heres petere a debitore vetitus) 34.3.2.1; (res vetitas sine decrecto distrahere) 26.10.3.13; (nullius esse momenti prop­ter legem, quae vetat) 28.5.43; (leges, quae vetant quosdam legata capere) 28.7.7; (praetor ait: vim fieri veto)

11.8.1 pr.; 43.9.1 pr.; 43.11; 43.14-15; 43.17-23; 43.27-28; 43.31-32; (quem praetor deminuere vetuit) 41.4.7.5

Veteranus - (mancipium veteranum) см. novicium; 49.18 tit.

Veterator -21.1.37; 21.1.65.2

Veterinarius - 50.6.7

Vetus - (vinum v.) 33.6.10-11; (v. opus,

aedificium, paries) 39.1.1.13; 39.2.38.2; (v. consuetudo) 50.12.13.1; (novare ve­terem obligationem) 46.2.25; (v. cont­ractus) 20.2.10; (creditum) 42.8.22; (debitor) 16.1.1.2; 46.1.48.1; (v. here­ditas, quae lege XII tabularum defer­tur) 38.17.1.8; (moris fuit veteribus) 23.1.2; 2.4.4.2; 2.14.39; 7.1.71; 12.5.6; 13.6.5.6; 13.6.5.11; 17.2.52.18; 18.1.7pr.; 19.1.39; 28.5.32 pr.; 28.5.79.1; 35.2.1.9; 35.2.31; 41.2.1.16; 41.2.3.18-19;

41.2.19.1; 45.1.91.3; 45.1.140.1

Vetustas - (vet. arborum) 39.2.24.9; (vi­nearum) 19.2.15.5; (funium pertica­rumque) 13.6.5.7; (vetustate putrefac­tum linum) 37.11.1.11; (vetustate cor­rupta villa; vetustate corruere) 7.1.7.2; 7.1.50; 19.2.30.4; (vetustas, quae sem­per pro lege habetur) 39.3.2 pr.; (si lex agri non inveniatur, vetustatem vicem legis tenere) 39.3.1.23; (opera, quorum memoriam vetustas excedit) 39.3.2.3; (ductus aquae, quibus auctoritatem vetustas daret, tametsi ius non proba­retur) 39.3.26

Vetustus - (vetustissima iuris observan­tia) 1.2.2.24; (vetustior contractus) 46.3.97; (vetustiores) 1.15.1

Vexare - (vexari febri) 21.1.53; (iniuriis) 1.18.6.5; (iudiciis) 5.3.13.4; (litibus et sumptibus) 4.4.6; (vex. annonam) см. annona

Vexatio - 4.2.7 pr.; 33.1.3.3; 36.1.4 Via - (via est, sive semita sive iter est)

50.16.157.1; (viae, per quas vulgo iter fit) 9.3.6 pr.; (viarum quaedam publi­cae sunt, quaedam privatae) 43.8.2.22- 23; (via est ius eundi et agenda et am­bulandi: nam et iter et actum in se via continet) 8.3.1 pr.; (qui viam habent, eundi agendique ius habent: plerique et trahendi quoque et rectam hastam fe­rendi, si modo fructus non laedat)

8.3.7 pr.; 8.3.8; 8.3.13.2-3; 8.3.23 pr.; 8.6.6.1с; 34.4.30.2; (ea via iuris, qua creditorum fraudes rescindi solent) 42.8.22; (via distractionis) 27.9.5.9

Viaticulum - 5.1.18.1

Viaticum-5.1.79 pr.; 12.1.17; 17.2.52.15 Viator - 4.9.2; 4.9.5 pr.; 4.9.6.3; 5.1.82;

27.9.5.13; 36.4.5.27

Viatorius - (viatoria lateralia, viatorium argentum) см. слова

Vicarius - (vie. alieni muneris) 50.7.13; 50.7.5.4; (vic. damni) 26.7.39.16; 10.3.25; 14.3.11.8; 14.4.5.1; 15.1.4.6; 15.1.6; 15.1.7.4; 15.1.11.4-5; 15.1.17- 18; 15.1.19 pr.; 15.1.47 pr.; 15.1.47.1; 15.1.38.2; 32.73.5; 33.8.4; 33.8.6.2-3; (vicariorum vicarii) 33.8.25

Vicarius - (vicaria custodiae gratia pos­sessio) 36.3.5.1

Viceni - (vicena milia passuum) 2.11.1 Vicesimus, vicensimus - (armus vices.)

35.2.68 pr.; (lex vicesima hereditatium)

2.15.13inscr.; (leges vicensimae) 1.2.2.44; (alimentorum quantitatis [Fal- cidia, vicensima] praestetur) 35.2.68 pr.

Vicinalis via - (vicinales sunt viae, quae in vices sunt vel quae in vicos ducunt) 43.8.2.22

Vicinitas-41.1.7.5

Vicinus - (vic. insula, vic. aedes) 8.2.14; 8.2.33; (vic. fundus, vic. praedium) 8.2.4; 8.2.11; 8.3.29; 8.4.16; 10.1.4.10; 41.1.7.5; 43.23.1.11; 43.27.1.8; (permuta­tio vicina emptioni) 19.4.2; (coniectionem fieri ex vicinis scriptulis) 28.1.21.1 i.f.

Vicis - (filius familias, filia fam. quique deinceps vicem eorum sequuntur, ut pu­

ta nepotes et neptes) 50.16.195.2; (dif­ficile est, ut unus homo duorum vicem sustineat) 2.14.9 pr.; (is, cui mandata iurisdictio est, fungetur vice eius, qui mandavit, non sua) 2.1.16; (qui provin­ciae praeest, omnium Romae magis­tratuum vice et officio fungi debet) 1.18.12; (qui vice praefecti cognoscit) 32.1.4; (defendere est eandem vicem quam reus subire) 3.3.51.1; (delegare est vice sua alium reum dare) 46.2.11 pr.; (vice alicuius postulare) 39.2.13.14; (hereditas personae vice fungitur) 46.1.22; (mortis causa donationes vice legatorum funguntur) 38.2.3.17; (de­monstratio vice nominis fungitur) 35.1.34 pr.; (usurae vicem fructuum obtinent) 22.1.34; (iusiurandum vicem rei iudicatae obtinet) 44.4.1 pr.; (so­lutionis vicem continet delegatio) 38.1.37.4; (in vicem dotis adseriptum)

33.4.2 pr.; (vice codicillorum valere) 29.1.3; (vices temporum) 7.4.2 pr.; (per vices) 50.4.3.15; (vice mutua) 19.5.25; 31.76.1; 31.77.30; 36.3.5.1;

45.2.11 pr.; 50.8.4 pr.; (versa vice) 24.1.33.1; 39.3.6.3; 40.12.1.1; 43.29.3 pr.

Victimarius - 50.6.7

Victor-41.2.39

Victoria - 10.2.7; 49.1.10.4

Victus-50.16.43-44

Vicus - 3.2.2.5; 9.3.6 pr.; 21.1.4.1; 30.73.1; 50.1.30

Videlicet - 2.13.4.5; 2.14.26; 3.1.1.5; 4.6.29; 13.7.24.1; 19.2.9.1; 19.2.60.2;

22.3.25 pr.; 24.3.22.8; 24.3.22.13; 27.1.30.1

Videre - 1.1.1.3; 1.14.3; 3.1.1.5; 9.4.4 pr.; 10.3.19.4; 13.6.5.2; 26.10.1.5; (videre, an) 32.30.5; 49.1.4.5; (ne, ne non) 13.6.7.1; 16.1.19.5; 24.1.3.12; 28.5.60.6; (verum, rationabile esse vid.) 50.16.122; 50.16.238.2; (vix est, ut non videatur alienare, qui patitur usucapi) 50.16.28 pr.; (illo colore defendi, ut videatur ille quasi non sanae mentis fuisse) 5.2.5; (facere, ut res in iudicium deducta videatur) 3.3.66; (vid. se liti obtulisse) 42.1.4.1; (naturaliter vid. possidere)

41.2.12 pr.; (recte stipulari vid.) 45.1.82 pr.; (ut Iulianus scripsit et no­bis videtur; ut Trebatio videtur; quod et Labeoni videtur) 2.14.10.2; 3.3.33 pr.; 16.3.1.42; (aliis contra visum est; quibus­dam contra videbatur) 23.2.46; 50.16.240; (in quantum ob eam rem aequum iudi­ci videbitur) 47.10.17.2; 47.12.3 pr.

Vidua - (.. .viduam dictam esse sine duita­te) 50.16.242.3; (viduitas) 35.1.63 pr.; 41.9.31; 48.5.16.8

Viennenses - 50.15.8.1

Vigere-38.2.12.5

Vigil - (praefectus vigilum, vigilibus) 1.15 tit.; 1.2.2.33; 12.4.15; 47.2.57.1 Vigilans; vigilanter - (ius civile vigilan­

tibus scriptum est) 42.8.24; (sibi vigi­lavit) 42.8.6.7; (vigilanter observare) 27.9.5.10

Vigilantia - 50.4.1.3

Vigilare - 1.15.3.3; (licet creditori vigi­lare ad suum consequendum) 15.1.21 pr.

Vigilax- 21.1.18 pr.

Vigilia - (vigilias circumire) 49.16.12.2 Viginti - (maior, minor vig. annis) 1.5.5.1;

4.8.41; 40.12.7 pr.; 40.12.7.1; (vig. [aureorum] poena) 48.12.2.2; ([viginti aureos a singulis praestandos]) 5.2.8.17; 5.2.9; ([vig. solidos a singulis homini­bus inferendos] esse heredi princeps constituit) 40.4.47 pr.; 37.14.23.1; (nec erunt cogendi [vig. aureos] pro liber­tate retinenda dependere) 4.4.31

Vigor - (post hoc tempus (sc. XXV an­norum) compleri virilem vigorem con­stat) 4.4.1.2; (quod principi placuit, le­gis habet vigorem) 1.4.1 pr.; (possessio iusta, sed quae non pergat ad iudicii vigorem) 10.3.7.4; (vigor publicae dis­ciplinae) 39.4.9.5

Vilicus - 14.3.16; 20.1.32; 33.7.8 pr.; 33.7.18.4; (vilica) 40.5.41.15

Vilis; viliter - (aedes viliores) 39.2.5.1; 21.2.1; (praedia vilissima) 24.1.7.3; ([si forte (servus) longe fuit vilior]) 46.3.95.1; (rem vilius locare) 18.1.38; (vilioris distrahere mercem; res vilis­simo distracta) 13.4.2.8; 14.4.7.3; (vili

emere, rem vilius accipere, mercari) 4.7.12; 38.5.1.16; 41.4.7.6; (luxurio­sus, prodigus aut alias vilis) 4.3.11; (persona vilis abiectaque) 47.10.17.13

Villa - 30.81.3; 50.16.27 pr.; 50.16.60 pr.; 50.16.198; (urbana aedificia «aedes», rustica «villae» dicunt) 50.16.211

Villicus - см. vilicus

Vinacea - см. vinacia

Vinacia- 13.1.14.3; 47.2.52.14 Vinarius - (vin. vasa) 19.1.17 pr.; 50.16.206;

(cella vin.) 7.8.10.4; (horreum vin.) 33.7.7; 21.1.4.2; 21.1.25.6

Vincere - (vi fluminis victus) 9.2.7.7; (vincere licitatione) 10.2.6; 39.4.9 pr.; (vinci) 20.1.3; 21.2.62.1; 38.5.1.7;

44.2.11 pr.; 48.5.18.6; (victus interdic­to) 19.1.35; (de possessione) 41.2.35; (victus maleficii) 50.16.244

Vincire - (qui alienam rem aedificio in­clusit vinxitve) 47.3.1.2; (vincta fixa­que) 19.1.38.2; 4.6.9; 11.4.1.7; 16.3.7 pr.; 20.1.27; 50.16.216

Vinculum - (in vinculis esse) 4.6.9-10; 4.6.23 pr.; (in vincula conici) 48.3.2 pr. 48.3.3; (vinculis levari; sine vinculis servari) 50.16.48; (vinculis vindicare) 24.3.21; (ruptis vinculis evadere) 48.3.13; (ex vine, causam dicere)

48.3.2 pr.; (in vinculis decedere) 48.21.3.7; 49.14.45.1; (vine, insulae) 48.22.5; (soluta priore vinculo nuptiis secundis iuncta) 48.5.12.12; (aliquo vinculo necessitudinis vel adfinitatis coniunctus alicui) 26.10.9; (vine, fa­miliae) 29.2.87 pr.; 29.2.71 pr.; (vine, obligationis) 3.3.67; (eodem modo vinculum obligationum solvitur, quo quaeri adsolet) 41.2.46; (vine, (obliga­tionis) naturale, civile) 12.6.59; (vine, aequitatis, quo solo sustinebatur (natu­ralis obligatio), conventionis aequitate dissolvitur) 46.3.95.4; (vine, loca­tionis) 46.1.52.2; (cautionis) 26.5.13.1; 28.6.40; (pignoris) 26.7.39.5; 42.1.15.7; (restituendae rei) 33.10.9.2

Vindemia - (messium vindemiarumque tempus) 2.12.1 pr.; 2.12.1.2; 2.12.3 pr.;

2.12.4; (pendentem vindemiam emere) 19.1.25; (vind. coacta) 7.4.13; (legata) 7.9.6

Vindemiatorius - (quali vindemiat.) 33.7.8 pr.

Vindex-2.6.1; 2.8.2.5; 2.8.5.1; 42.4.2pr.; (in ius vocati ut eant aut [satis vel cautum, vindicem] dent) 2.6 rubr.

Vindicare - (actionum genera sunt duo, in rem, quae dicitur vindicatio, et in personam, quae condictio appellatur)

44.7.25 pr.; (rei vindicatio) 6.1 tit.; (res per in rem actionem vindicare) 5.3.16.7; (dominium (sibi) vindicare) 20.1.16.5; 40.12.8.1; (non ideo minus recte quid «nostrum esse» vindicabimus, quod) 6.1.66; (si fundum vindicem «meum esse») 42.2.6.2; 34.2.27.4; (iussus pos­sidere vindicationem habere potest) 10.3.7.9; (ab eo. [apud quem deposita est vel commodata vel qui conduxerit aut] qui (rei servandae vel) legatorum servandorum causa vel dotis ventrisve nomine in possessione esset vel [cui,] damni infecti nomine non [cavebatur], [quia hi omnes non possident], vindi­cari non posse) 6.1.9; (vindicare ser­vitutem) 8.1.4 pr.; (servitutem nemo vindicare potest quam is, qui domini­um in fundo vicino habet, cui servi­tutem dicit deberi) 8.5.2.1; (fructuario vindicandarum servitutium ius esse) 43.25.1.4; (vindicatio servitutis) 39.1.9; 43.27.1.5; (vindicare viam) 8.5.1; 8.5.4.5; (usum fructum) 7.1.34.1; 40.12.8.2; 44.2.21.3; (vindicare «ius ei non esse») 43.21.3.8; (vindicare pignus; vindica­tio pignoris) 20.1.16.3; 20.1.28; (mater filii ex SCto bona vindicavit... vic- taque fuit) 44.2.11 pr.; ((liberos, qui sunt in potestate) adiecta causa vindi­care, ex [lege] Quiritium vindicare) 6.1.1.2; (in libertatem vindicare ali­quem) 10.4.12 pr.; 40.12.3 pr.; (ex tes­tamento servum libertatem posse sibi vindicare) 29.1.40.1; 40.4.59.2; (here­ditatem fisco vindicare) 49.14.35; (mater ex SCto legitimam hereditatem non vindicavit) 40.5.47.4; (mater legi­

timam hereditatem vindicare non po­terit) 38.17.2.2; (bona intestatorum filiorum sibi vindic.) 26.6.2.2; (bona paterna vindicare) 29.2.99; (mater ab omni bonorum vindicatione intestato­rum filiorum repellitur) 26.6.4.3; (fisco vindicari) 34.9.21; 36.1.3.5; 38.2.28 pr.;

48.21.3 pr.; 48.21.3.1; 48.21.3.3;

49.14.3.10; 49.14.14; 49.14.45.2; (ho­nori suo provinciales id (sc. commen­dari proconsuli civitatem) vindicant)

1.16.7 pr.; (propria sibi commoda inique vindicare) 1.18.6.6; (arbitrium dandi (tutores) sibi (sc. magistratibus) vind.) 26.5.24; (biennii vacationem vin­dicare posse) 50.7.8; 30.37 pr.; (vinculis vindicare aliquem) 24.3.21; (hic con­tempta maiestas praetoris vindicatur) 2.1.9; (vindicare mortem, necem de­functi) 29.5.18; 29.5.26; 38.2.37.1;

49.14.1 pr.; (adulterium in uxore) 48.5.14.2; (se vindicare) 5.1.2.5

Vindiciae - 1.2.2.24; (stipulatio pro praede litis (et) vindiciarum) см. praes

Vindicta - (vindictam (servo) imponere) 40.1.14.1; 40.12.12.2; 49.17.19.4; (vin­dicta liberare, manumittere (servum)) 40.2.5; 40.2.22; 40.4.4.2; 41.7.8; 45.1.122.2; (magis vindictae quam pe­cuniae habere persecutionem) 37.6.2.4; 2.9.5; 47.12.10; (vindictam proprii do­loris consequi) 48.5.38; (ad vindictam maiestatis publicae respicere) 47.10.33; (officiose agere circa defuncti vindic­tam convenit heredes) 34.9.21; (here­dem, qui sciens defuncti vindictam in­super habuit, fructus omnes restituere cogendum existimavi) 34.9.17

Vindius- 2.14.7.18; 35.2.32.4

Vinea - 5.3.54.2; 7.1.13.5; 9.2.27.25;

50.15.4 pr.

Vinearius hortus - 50.16.198

Vinum - 33.6 tit.; 48.3.12 pr.; 49.16.6.7

Violare - (violare legatos) 1.8.8.1; (mu­

ros) 48.4.7.4; (matrimonium, spem mat­rimonii) 48.5.14.3; 48.5.30 pr.; (violatae statuae, imagines) 48.4.7.4; (sepulchri violati actio, crimen, reus) 47.12.1;

47.12.3 pr.; 47.12.3.8; 47.12.8-11; (pat­roni a libertis violati contumeliis) 25.3.6.1; (violare cognatam contra fas) 48.18.5; (violatio) 1.6.2

Violentia - (viol, ventorum) 39.2.21.4; (viol, iudicis) 49.1.7; (exactiones vio­lentia factas prohibeat praeses provin­ciae) 1.18.6 pr.; 4.2.23 pr.

Vipera-48.9.9 pr.

Vir - (vir bonus) см. bonus; (viri pru­dentes) см. prudens; (vir clarissimus, illustris, spectabilis) см. эти слова; (mulier, quae virum non habuit) 50.16.242.3; (divortium inter virum et uxorem fieri dicitur) 50.16.101.1; (ex viro et uxore nasci) 1.6.6; (donatio in­ter virum et uxorem) см. donare

Virdiarium - см. viridiarium

Virga - (virgae saligneae) см. saligneus

Virgo - (virgo immatura) см. immaturus;

(nondum viripotens) 48.19.38.3

Virgultum - 41.1.65.2

Viridiarium, virdiarium - 7.1.13.4; 33.7.8.1;

33.7.26 pr.

Viridis - (viridia) 8.1.15.1; 8.2.12;

50.16.79.2

Virilis - 1.9.1 pr.; 37.5.1.1; 37.10.1.2; 40.12.15; (virilia) 28.2.6.2; (virile offi­cium, munus) 3.1.1.5; 26.1.16 pr.; (vir vestis, virilia vestimenta) 34.2.23.2; 34.2.33; (pars, portio virilis) 27.3.1.11;

28.5.13 pr.; 30.16.2; 30.33; 30.54.3; 30.67.1; 30.114.17; 30.124; 31.88.6; 34.5.7.2; 37.5.5.7; 37.5.8 pr.; 42.1.43;

45.3.7 pr.; 46.1.27 pr.

Virilitas - (virilitatem amittere) 48.8.4.2 Viriola-34.2.25.10; 34.2.40.2 Viripotens - 32.51; 35.1.101 pr.; 36.2.30;

42.4.5.2; 48.19.38.3

Virtus - (virtus bellica, militum) 49.15.12 pr.; 49.15.21 pr.; (virtutis (ostendendae) causa depugnare, certa­re) 3.1.1.6; 3.2.4 pr.; 9.2.7.4; 11.5.2.1; 11.5.3; (legis virtus haec est imperare vetare permittere punire) 1.3.7

Vis - 4.2.1; (vis est maioris rei impetus, qui repelli non potest) 4.2.2; (omnem vim, cui resisti non potest, dominum

colono praestare debere) 19.2.15.2; (vis magna, maior) см. magnus; (vis naturalis, veluti terrae motus) 19.2.59; (violentia ventorum vel qua alia ratio, quae vim habet divinam) 39.2.24.4; (hoc iure utimur, ut quidquid omnino per vim fiat, aut in vis publicae) см. publicus; (aut in vis privatae crimen incidat) 50.17.152 pr.; (lex Iulia de vi publica - privata) см. Iulius; (per vim inferre stuprum) 48.5.30.9; (vim pati) см. pati; (vim propulsare, vim vi de­fendere, repellere) 1.1.3; 9.2.45.4;

43.16.1.27; (vi possidere eum defi­niendum est, qui expulso vetere pos­sessore adquisitam per vim possessio­nem optinet) 43.16.1.28; (praetor ait: unde tu illum vi deiecisti... [eo illum restituas: post annum...] iudicium dabo) 43.16.1 pr.; (ad solam autem atrocem vim pertinet hoc interdictum et ad eos tantum, qui de solo deiciun- tur) 43.16.1.3; (vis est et tunc, quotiens quis id, quod deberi sibi putat, non per iudicem reposcit) 4.2.13; 48.7.7; (vim (sc. ex conventu?) facit, qui non sinit possidentem eo, quod possidebat, uti arbitrio suo, sive in serendo, sive in fodiendo) 43.16.11; (praetor ait: quod vi aut clam factum est... restituas)

43.24.1 pr.; (vi factum videri, si quis contra, quam prohiberetur, fecerit)

43.24.1.5 sqq.; (quod praetor praecepit «vi eximat»: vi an et dolo malo? sufficit vi, quamvis dolus malus cesset) 2.7.3.2; (vim legis optinere) 1.3.38; (vis stipula­tionis) 23.4.23; (condicionis) 28.5.70; (actionis) 10.4.1; (vires exceptionis) 37.11.11.2; (vis, vires testamenti) 5.3.8; 28.4.2; 29.1.36.4; 36.1.13.2; (si nemo subiit hereditatem, omnis vis testamen­ti solvitur) 50.17.181; (obligationes, quae non propriis viribus consistunt, neque officio iudicis... neque legis potestate confirmantur) 44.7.27; (vires accipere, habere) 29.1.13.2; 30.81.9; 33.5.9.2; 41.1.33 pr.; 45.3.26; (vi ipsa) 36.1.17.3; 40.7.1.1; 43.1.1.3; (quatenus

patrimonii vires sufficiunt, pro viribus patrimonii) 31.1.1; 35.3.1.12; (ultra, supra vires patrimonii) 26.7.43.1; 35.2.11.5; (dotis) 24.1.15 pr.; (vires hereditatis excutere) 17.1.42; (si quaeratur, an solvendo sit principalis fideiussor, etiam vires sequentis fideiu- ssoris ei adgregandae sunt) 46.1.27.2

Viscera - (visceribus suis vim inferre (mulierem), quo partum abigeret, ne procrearet) 48.8.8; 48.19.39; (partus antequam edatur, mulieris portio est vel viscerum) 25.4.1.1

Visceratio - 32.54

Visio - 5.3.25.15; 16.1.8.2; 17.1.29.5;

22.3.25.3

Visitare - 8.6.20

Vispellio - 21.2.31; 36.1.7; 46.3.72.5

Visus-34.2.29.1; 50.16.13

Vita - (vitae necisque potestas) 1.6.1.1;

(vita decedere) см. decedere; (vita ex­cedere) 9.2.51 pr.; 9.2.51.2; 1.7.17.2; 1.7.17.4; 2.15.8.11; 34.4.30 pr.

Vitare-48.19.28.12

Vitellius-41.2.34.2

Vitiare - (vitiatus oculus) 9.2.7 pr.; (vi­tium corporale usque ad animum per­venire et eum vitiare) 21.1.1.9; (si su­pra parietem domus deciderit eumque vitiaverit) 39.2.18.11; (non solent, quae abundant, vitiare scripturas) 50.17.94; (vitiata obligatio) 45.1.1.3

Vitiosus - см. vitium

Vitis - 43.17.3.4; 43.27.1.3; 47.7.2;

47.7.3 pr.

Vitium; vitiosus, vitiose - 1.7.40.2; 21.1.1.1;

21.1.1.7 sqq.; 21.1.34; 21.1.38.12 sqq.; (vitium (esse) perpetuum coiporis im­pedimentum, veluti si talum excussit) 50.16.101.2; (vitiosa tigna) 13.6.17.3; (vasa) 13.6.18.3; (dolia) 19.2.19.1; (vi­tium facere) 39.2.15.13-14; 39.2.32; 14.2.10.1; 19.2.28.1; (in aurum vitii quid addere) 48.10.9 pr.; (vit. aedium, operis) 39.2.7.2; 39.2.9 pr.; 39.2.13.2; 39.2.13.11; 39.2.15.13; 39.2.18.1-2; 39.2.24.1-2; 39.2.24.9; 39.2.27-28; (quod initio vitiosum est, non potest trac­

tu temporis convalescere) 50.17.29; (omnia, quae ex testamento proficis­cuntur, ita statum eventus capiunt, si mitium sine vitio ceperint) 50.17.201; (vitiosa exheredatio) 28.2.3.2; (institu­tio) 28.5.32 pr.; (hereditas ex die vel ad diem non recte datur, sed vitio tem­poris sublato manet institutio) 28.5.34; (vitio laborare stipulationem) 45.1.126.2; (vitiose intercedere contractum pigno­ris) 20.1.25; (vitiose cautum, satisda­tum) 2.8.6; (tutor datus) 27.1.37 pr.; (vitiosa possessio, vitiose possidere, ut) 41.2.13.13; 41.2.53; 41.4.2.11; (a me videtur vi vel clam vel precario possidere, qui ab auctore meo vitiose possidet) 43.19.3.2; 43.19.6; 43.20.1.20; (cum quis utitur adminiculo ex persona auctoris, uti debet cum sua causa suis­que vitiis) 41.2.13.1; (sine vitio nactus possessionem) 21.3.1.5; (tradita pos­sessio) 24.1.24; (vitiosum initium pos­sessionis) 41.3.15.2; (non posse capere propter rei vitium) 41.1.48.1; (inter­dum etiamsi non fuerit inchoata usu­capio a defuncto, procedit heredi eius: veluti si vitium, quod obstabat non cx persona, sed ex re, purgatum fuerit, ut puta si fisci res esse desierit aut furtiva aut vi possessa) 41.3.24.1; (si quod aliud vitii accolae cx facto eius, qui convenitur, sentient) 43.13.1.3; (vitium facere) 39.2.32; (vitium ex opere futu­rum) 39.2.39 pr.; 3.5.21; 21.2.63.2; 29.4.15; 35.1.71.3; 46.3.95.11

Vitreamen - 33.7.8.13

Vitreus - (vitrea vasa, escaria, potoria) 33.10.3.3; 33.10.11

Vitricus - 3.3.1.11; 24.1.60 pr.; 38.10.4.4; (matris vir ex alio viro natis vitricus appellatur) 38.10.4.6

Vitta - 34.2.25.2; 34.2.25.10

Vitulus - 22.1.28 pr.

Vituperare - 4.7.4.1; (vituperatio) 34.2.23.2

Vivarium - 41.2.3.14

Vivere - (quae ad vivendum homini

necessaria sunt) 50.16.43; 50.16.234.2; (si hereditas venierit eius, qui vivit, ni-

hil esse acti) 18.4.1; (honeste vivere; quae non inhoneste vixit; quae, сшп uxor non esset, cum aliquo tamen vi­vebat) 1.1.10.1; 50.16.46.1; 50.16.144; (non videri principem, quod ei, quem vivere existimabat, concessisset (bene­ficium), defuncto concessisse) 50.17.191; (vivens arbor; arbor, cuius radices de­sinent vivere) 33.10.9.1; 47.7.3.5

Vivianus - 4.8.21.11; 43.16.1.41;

43.16.1.45-46

Vivus - (postumus vivo testatore natus)

28.3.12 pr.; (neminem pro herede gere­re posse vivo eo, cuius in bonis ge­rendum sit) 29.2.27; (vivi crematio; vivum exuri) 48.19.28 pr.; 48.19.28.12; (aqua viva) 43.22.1.4; 43.24.11 pr.; (ius honorarium viva vox est iuris civi­lis) 1.1.8

Vix - (v. sufficere) 42.8.23; (v. posse obtinere, persuaderi) 32.18; 35.2.3 pr.; (v. esse, ut) 16.1.19 pr.; 16.1.32 pr.; 36.1.65.15; 41.1.7.5; 50.16.28 pr.;

(v. esse restituendam, nisi) 4.4.39.1

Vocabulum- 6.1.5.4; 30.4 pr.; 31.45 pr. Vocare - (voc. aliquem in ius) 2.4-7 tit.;

(in, ad iudicium) 26.7.1.3; 26.7.51; 45.1.102; (in testimonium) 48.18.10.4; (vocari ad munus, honorem) 50.1.20; 50.2.2.8; 50.4.3.2; (ad negotia ge­renda) 27.1.16; (ad hereditatem voc. aliquem) 5.3.3; 37.8.1.7; 38.2.12.6; 38.8.2; 38.16.6; (vocari ad bonorum pos­sessionem) 37.4.1.1; 37.4.3.11; 37.4.20.1; 38.6.4; (ab intestato voc. aliquem) 38.6.1.5; (institutus, in cuius locum substitutus vocatur) 28.3.19 pr.; (in tri- butum vocari) елі. tribuere; 50.16.93; 50.16.144; (in contrarium me vocat Sabini sententia) 18.7.6.1; (voc. ad poenam) 29.5.2

Vociferari; vociferatio - 47.10.15.5; 47.10.15.8; 47.10.15.11-12

Vocitare - 40.4.29

Volare-41.2.3.16

Volcatius - 1.2.2.45

Volgaris - см. vulgaris

Volgo - см. vulgo

Volucris - 41.1.5.2

Volumen - 32.52 pr.; 32.52.1; (volumina rationum) 40.4.13.2; 40.7.6.7

Voluntarius - (voluntarium consortium initum; voluntaria societas) 17.2.25.8; 17.2.63.8; (satisdatio) 2.8.7.1; (volunt, exilium) 48.19.16.8; (heres volunta­rius) 28.6.18 pr.; 28.6.48.2; 29.2.15-16;

33.5.13 pr.; (iurisdictio voluntaria)

1.16.2 pr.

Voluntas - (furiosi voluntas nulla est) 29.2.47; (furiosi vel eius, cui bonis interdictum est, nulla voluntas est) 50.17.40; (in conventionibus contra­hentium voluntatem potius quam verba spectari placuit) 50.16.219; (in condi­cionibus testamentorum voluntatem potius quam verba considerari opor­teat) 35.1.101 pr.; (quaestio voluntatis) 28.6.4.2; 28.6.41.5; 29.7.13.1; 30.90 pr.; 32.25.1; 32.94; 36.1.17 pr.; 36.1.18.4; (posterior voluntas potior haberi debet) 35.1.90; (novissima voluntas servatur) 34.4.6.2; (ambulatoria est voluntas) 34.4.4; (benignius leges interpretandae sunt, quo vol. earum conservetur) 1.3.18; (in maleficiis vol. spectatur, non exitus) 48.8.14; (voluntatis et offi­cii magis quam necessitatis esse) 13.6.17.3; (mera voluntate donare) 34.4.18; (in meram voluntatem heredis collatum legatum) 30.75 pr.; (accipere fideiussores) 2.8.10 pr.; (admittere ali­quid) 47.7.7.5; (ad ea, quae mandari possunt, voluntatem dare) 50.1.21.6; (mandatum domini aut voluntatem ha­bere) 15.3.3.4; 3.3.40.4; (pater non aliter quam ex voluntate filiae petere dotem potest) 24.3.2.1-2; 24.3.37; (nulla vol. errantis est) 39.3.20

Voluptarius, voluptuosus - (impensae volupt.) 25.1.1 pr.; 25.1.7pr.; 25.1.9; 25.1.11 pr.; 25.1.14.2; (voluptariae sunt, quae speciem dumtaxat ornant, non etiam fructum augent: ut sunt viridia et aquae salientes) 50.16.79.2; (pictu­rarum et marmorum et ceterarum vo­luptariarum rerum impensae) 5.3.39.1

Voluptas - (sumptus voluptatis causa facti) 3.5.26 pr.; 26.7.32.5; 7.1.7.3; 15.3.3.4; (histrio vel alterius volup­tatis artifex) 38.1.7.5; (voluptatis causa in municipium proficisci)

2.11.2.8

Volusius - (Maecianus) 7.1.72; 14.2.9; 29.2.86 pr.; 36.1.17.6; 36.1.17.14;

37.14.17 pr.; 48.9.6; см. Volcatius

Votum - (voto obligari; res soluta liberat

vota (voto)) 50.12.2 pr.; (solvere vo­tum) 47.11.2; (voti obligationem ad heredem transire) 50.12.2.2; (post kal. Ian. die tertio pro salute principis vota suscipiuntur) 50.16.233.1; 5.2.15 pr.; 29.4.26.1; 35.1.72 pr.; 35.2.11.3; 36.1.23.4; 38.2.50.2; 38.6.7.1; 50.16.220.3; (dotis causa perpetua est et cum voto eius, qui dat, ita contrahitur, ut semper apud maritum sit) 23.3.1

Vovere - 50.12.2

Vox - (sine voce esse) 21.1.9; (parum exaudita, horrida vox praeconis)

4.1.17 pr.; (etsi prior atque potentior est quam vox mens dicentis, tamen nemo sine voce dixisse existimatur: nisi forte et eos, qui loqui non pos­sunt, sono quodam... dicere existi­mamus) 33.10.7.2; (ubi non voce, sed praesentia opus est, mutus potest videri respondere) 50.17.124 pr.; (in­ter acta voce appellare) 49.1.5.4; (vo­cibus popularium postulatus) 49.1.12; (infaustas voces iactare) 34.9.9.1; (ambigua vox legis) 1.3.19; (ius hono­rarium viva vox iuris civilis) 1.1.8

Vulgare - (ius vulg.) 24.1.32.24; (quaes­tio vulg.) 41.9.1.2; (quod vulgatum est) 23.3.68

Vulgaris, volgaris - (secundum volga- rem formam iuris restituenda he­reditas) 30.114.7; (volgari modo le­gare) 30.109 pr.; (vulgaribus verbis libertatem per fideicommissum dare) 40.5.16; (substitutio vulg., in vulga­rem casum facta) 28.6.4.2; (iudicium vulgare) 19.5.1 pr.; (volg. formula danda in aliquem) 47.2.42 pr.; (ex­

ceptio vulg. rei iudicatae) 47.23.3 pr.; (pactum vulgare) 23.4.30; (cautio v.) 30.114.12; (quaestio v.) 47.2.21 pr.; (vasa vulgaria) 33.10.3.1; 33.10.3.3; (v. tectoria) 8.2.13.1; (persona v.) 26.4.5.1; (uxor, quae v. fuerit)

48.5.14.2

Vulgo, volgo - (locus, quo vulgo iter fit) 9.3.1 pr.; 9.3.5.6; (quod v. dici­tur, respondetur, iactatur) 41.3.33.1; 41.5.2.1; 43.16.1.25; 46.3.95.3; (quod v. traditum est) 41.4.11; (v. credi­tum, receptum) 7.1.25.6; 22.1.2 pr.; (v. observari) 26.7.23; (praesumi) 12.3.7; (appellari) 43.3.1 pr.; (vulgo quaestum facere) 23.2.41 pr.; (vulgo concipere, parere; v. conceptus, quaesitus) 1.5.5.2; 1.5.19; 1.5.23; 2.4.4.3; 2.4.5; 23.2.44.3; 25.3.5.4; 38.2.18; 38.8.8; 38.10.4.2; 38.17.1.2

Vulgus - (missilia iactare in vulg.) 41.1.9.7; (ut vulg. opinatur; vulgi ser­mone significari) 21.2.56 pr.; 50.16.162.1

Vulnerare-9.2.11.3; 9.2.15.1; 9.2.27.17; 9.2.30.4; 9.2.51 pr.

Vulnus-9.2.11.3; 9.2.24; 9.2.46; 9.2.51 pr.

Vulnusculum -21.1.1.8

Vultus - (id non est constantis et recti

iudicis, cuius animi motum vultus de­tegit) 1.18.19.1

Vulva-21.1.14 pr.; 46.3.36

X

Xenium - (xeniolum) 1.16.6.3 Xenoparochus - 50.4.18.10 Xylocassia - 39.4.16.7 Xylocinnamomum - 39.4.16.7 Xysticus - 3.2.4 pr.

Z

Zarmizegetusa - 50.15.1.9

Zemensium colonia - 50.15.1.8 Zingiberi - 39.4.16.7 Zona-34.2.23.2; 48.20.6 Zythum - 33.6.9 pr.